O 300% w 3 lata i o 55% od początku tego roku podrożał sok pomarańczowy. Wpisuje się to zjawisko w szerszy trend wzrostu cen surowców rolnych. Jakie są przyczyny tak mocnego trendu wzrostowego i czy on jeszcze potrwa?
Skąd takie wzrosty notowań soku pomarańczowego?
Wszystko zaczęło się pod koniec 2022 roku, gdy huragan zdewastował gaje pomarańczowe na Florydzie. Następnie pojawiły się ponure perspektywy co do zbiorów w Brazylii, z uwagi na słabą pogodę i choroby drzewek. Pojawiły się niedobory soku, które nakręciły spiralę cenową.
Przedstawiciele Międzynarodowego Stowarzyszenia Soków Owocowych i Warzywnych (IFU) przyznają, że nigdy nie było tak dramatycznej sytuacji na rynku. Nawet podczas dużych mrozów i huraganów. Przez trzy kolejne lata podaż soku malała, taka sytuacja nie miała miejsca nigdy wcześniej. To sprawiło, że zapasy mrożonego soku przestały wystarczać do zaspokajania popytu.
Jak zwiększyć podaż soku pomarańczowego?
Zdaniem ekspertów IFU, rozwiązaniem problemu niedoboru pomarańczy może być produkcja soku pomarańczowego z mandarynek. Ich drzewa są bardziej odporne na zmiany klimatyczne. Wymagać to będzie jednak zmian w kodeksach żywnościowych ONZ oraz w regulacjach na szczeblu krajowym w poszczególnych państwach.
Wciąż poszukiwane jest też remedium na chorobę zazielenienia cytrusów. Jest ona przenoszona przez wysysające soki owady psyllid. Powoduje, że owoce stają się gorzkie. Choroba nęka Florydę, która 20 lat temu produkowała około 240 mln kartonów soku pomarańczowego rocznie, a dziś około 17 mln. Choroba ta zniszczyła również uprawy w Luizjanie, Teksasie, Kalifornii.
Z kolei Brazylia ma problem ze stabilizacją pogody. Brazylijskie gaje pomarańczowe są niszczone przez wyższe niż przeciętne temperatury i niższe niż przeciętne opady deszczu. Poza tym, wspomniana już choroba przeniosła się również i tam i – jak szacuje Rabobank – prawie 40% gajów pomarańczowych w głównym regionie uprawy w południowo-wschodniej części kraju jest zarażonych zazielenieniem cytrusów.
Cena soku pomarańczowego wyżej na dłużej
Co dalej z rynkiem soku pomarańczowego i z jego ceną? Ostatnie raporty Fundecitrus i amerykańskiego Departamentu Rolnictwa (USDA) podkreślają wyzwania stojące przed branżą.
Fundecitrus odnotował 24% spadek zbiorów w Brazylii. To oznacza najniższy poziom od 36 lat, podczas gdy USDA prognozuje niewielki wzrost produkcji w USA, choć nadal znacznie niższy niż dwa lata wcześniej. Inni główni producenci, tacy jak Meksyk i Hiszpania, zgłosili 30% spadek produkcji z powodu suszy.
Analitycy Rabobanku uważają, że produkcja soku znajduje się w silnym trendzie spadkowym i pozostanie deficytowa, co będzie utrzymywało cenę surowca na wysokich poziomach. Co prawda wielu plantatorów pomarańczy na Florydzie zaczęło sadzić więcej drzewek, aby skorzystać z wysokich cen, ale – w przeciwieństwie do upraw takich jak kukurydza i soja – potrzeba wielu lat, aby gaje pomarańczowe zaczęły efektywnie produkować owoce, podkreślają analitycy.
Tekst przygotował FXMAG
