Aby otworzyć pozycję na rynku, należy posiadać odpowiednio wysoki kapitał. Nazywa się on depozytem zabezpieczającym. Czym jest dokładnie i jak określić jego wysokość?
Co to jest depozyt zabezpieczający?
Depozyt zabezpieczający to kwota, która jest niezbędna do utrzymania otwartych pozycji. Nie jest to koszt transakcji, ale część kapitału na rachunku inwestora. Jest więc do niego przypisana. Na czas otwarcia zlecenia kwota zostaje zamrożona, jednak jest zwracana po jego zamknięciu, jeśli nie będzie potrzebna do pokrycia straty. Innymi słowy, po zamknięciu pozycji inwestor odzyskuje możliwość swobodnego dysponowania kwotą depozytu zabezpieczającego, pomniejszoną o ewentualnie poniesioną stratę.
Dlaczego depozyt jest potrzebny? Z prostej przyczyny. Instrumenty CFD są produktem lewarowanym, czyli trader może skorzystać z dźwigni finansowej. W praktyce pozwala mu to otworzyć pozycję o wyższej wartości niż kapitał, jakim dysponuje. Zwiększa to możliwe zyski, ale z drugiej strony także i ryzyko. Można zatem więcej zyskać, ale także więcej stracić, dlatego nigdy nie należy handlować środkami niezbędnymi do bieżącego utrzymania czy spłaty zobowiązań.
Rodzaje depozytów zabezpieczających
Wyróżniamy dwa rodzaje depozytów:
- Pierwszym z nich jest depozyt wstępny. To kwota, którą inwestor wnosi przed złożeniem zlecenia na kontrakty terminowe. Na jego rachunku zostają zablokowane środki o wartości równej naliczonemu depozytowi. Kwota ta jest zatem zamrożona.
- Depozyt właściwy, zwany minimalnym, wskazuje najmniejszą wartość środków, jaką inwestor musi mieć na swoim rachunku. Jeśli kwota spadnie poniżej tego poziomu, broker wzywa tradera do jej uzupełnienia. Jeśli tego nie zrobi, broker zamknie pozycję.
Jak obliczyć depozyt zabezpieczający?
Konkretna kwota będzie różna w zależności od wysokości dźwigni finansowej na danym instrumencie, a także wielkości pozycji, jaką będzie chciał otworzyć.
Przykład: trader chce złożyć zlecenie na parę walutową EUR/USD. Maksymalna dźwignia finansowa wynosi w tym przypadku 1:30. To oznacza, że inwestor potrzebuje 3,33% pełnej wartości transakcji jako depozytu zabezpieczającego. Jaka będzie to kwota? Aby ją uzyskać, należy pomnożyć procentowy poziom depozytu (w tym przypadku 3,33%) przez wartość zlecenia po kursie dla danej pary walutowej.
Można jednak zrobić to wygodniej. Domy maklerskie udostępniają łatwe w użyciu kalkulatory, które same wyliczają kwotę niezbędną do otwarcia wybranej pozycji. Wielu brokerów depozyt zabezpieczający oblicza więc automatycznie.
Środki te powinny znajdować się na głównym rachunku inwestora – a zatem nie mogą być w innych transakcjach. Tzw. wolne środki pokryją depozyt zabezpieczający, ale nie zostaną odjęte od salda, a zamrożone na czas trwania pozycji.
Czym są wolne środki?
Wolne środki to kwota, która nie jest zaangażowana w żadną transakcję. Można ją wykorzystać do otwierania kolejnych pozycji. Free margin definiuje się także w inny sposób – jako różnicę między kapitałem własnym a depozytem zabezpieczającym.
Jeśli pozycje, które otwiera trader, przynoszą zysk, wraz z kapitałem rośnie ilość jego wolnych środków. Jeżeli jednak transakcje są stratne, dostępne środki zmniejszają się.
Transakcje z dźwignią – co to w praktyce oznacza dla tradera?
Z punktu widzenia inwestora dźwignia finansowa ma wiele korzyści. Najważniejszą z nich jest fakt, że nie musi on wnosić całej sumy, na jaką opiewa transakcja. Obraca dużo większymi kwotami, fizycznie nie posiadając tych środków. W teorii zatem, jeśli transakcja będzie dla inwestora korzystna, może on liczyć na zwrot znacznie większy w porównaniu do początkowej kwoty depozytu.
Trzeba jednak pamiętać, że zarówno zyski, jak i straty wyliczane są tak, jakby trader był posiadaczem całej kwoty kontraktu. Dlatego wraz z szansą na ewentualny wyższy zarobek rośnie ryzyko utraty pieniędzy.
Z tego powodu handel w dźwignią finansową jest bardzo ryzykowny i poleca się go osobom, które mają już doświadczenie inwestycyjne.
Wezwanie do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego – margin call
W przypadku gdy trader nie zamyka stratnej pozycji, jego rachunek z czasem dojdzie do poziomu wezwania do uzupełnienia depozytu zabezpieczającego – margin call limit. Oznacza to, że gdy poziom depozytu na rachunku osiągnie 100%, nadal można zamykać pozycje, ale nie da się otwierać nowych.
Wezwanie do uzupełnienia następuje wtedy, gdy kapitał na rachunku równa się depozytowi. Taka sytuacja ma miejsce, jeśli trader ma otwartą stratą pozycję, a rynek nadal porusza się w niekorzystnym kierunku. Broker informuje inwestora, że jego depozyt zabezpieczający spadł poniżej wymaganego poziomu.
Może się jednak zdarzyć, że takie wezwanie wcale się nie pojawi, ponieważ sytuacja na rynku zmieni się nagle. Ponadto, jeśli stan rachunku spadnie poniżej wymaganego, broker może zamknąć niektóre z pozycji lub nawet wszystkie – po to, aby ochronić konto przed ujemnym saldem. Warto więc na bieżąco kontrolować sytuację i odpowiednio zarządzać ryzykiem.