Wskaźniki makroekonomiczne pozwalają spojrzeć szerzej na daną gospodarkę. Sygnalizują, jaka jest kondycja gospodarcza i społeczna danego rynku. Warto się wśród nich rozeznać, aby skuteczniej poruszać się w świecie inwestycji. Sprawdź, dlaczego to ważne!
Makroekonomia i wskaźniki makroekonomiczne
Makroekonomia to dziedzina ekonomii, która na podstawie różnych wskaźników makroekonomicznych bada prawidłowości występujące w danej gospodarce. Najważniejsze dane makroekonomiczne dotyczą m.in. inflacji, bezrobocia, inwestycji czy polityki gospodarczej państwa. Badanie i szacowanie tych obszarów pozwala zrozumieć, jak tworzy się dochód narodowy i jak dokonuje się jego podział.
Określenie różnych zależności między zjawiskami gospodarczymi pozwala zrozumieć, w którym kierunku zmierza system gospodarczy danego kraju. Otrzymane dane wykorzystuje się również do formułowania celów gospodarczych, które pozwalają opracowywać lepszą politykę, ukierunkowaną na wzrost gospodarczy czy ustabilizowanie cen.
Dane makroekonomiczne a inwestowanie
Rynek kapitałowy wraz ze swoimi wszystkimi instrumentami finansowymi jest narażony na liczne zmienności. Wynikają one m.in. z wpływu otoczenia gospodarczego na rynek finansowy. Realna gospodarka ma bardzo wyraźne przełożenie na to, jak funkcjonuje giełda – zmiany w gospodarce inicjują bowiem zmiany giełdowe.
Makroekonomia wpływa m.in. na ceny akcji, zachowanie poszczególnych indeksów giełdowych, a także ogólną sytuację na giełdzie. Z tego względu inwestorzy powinni uwzględniać czynniki makroekonomiczne podczas podejmowania decyzji inwestorskich i analizowania wahań cen.
Najważniejsze wskaźniki ekonomiczne – przykłady
Jakie mierniki makroekonomiczne warto znać, aby móc w pełniejszym zakresie badać sytuację na rynkach finansowych? Wymieniamy i omawiamy podstawowe wskaźniki makroekonomiczne ważne z perspektywy inwestora.
PKB
Produkt krajowy brutto pokazuje, w jakiej kondycji jest dana gospodarka. PKB odzwierciedla wartość produkcji dóbr i usług w określonym czasie. To pozwala m.in. do jakiegoś stopnia porównywać poziom życia i potencjał ekonomiczny różnych krajów. Na podstawie PKB można wychwycić też moment w cyklu koniunkturalnym, czyli ekspansję lub recesję.
Ten zwiększający się wskaźnik makroekonomiczny obrazuje zazwyczaj siłę wzrostu gospodarczego, a także dobrą koniunkturę na giełdzie. Łączy się to z nowymi inwestycjami, rozwojem technologii, a także poprawą wydajności pracy. Istnieją jednak przypadki, że wysokie nominalne PKB spowodowane jest wzrostem cen (inflacją). Aby tego uniknąć, w większości analiz PKB urealnia się wartości nominalne poprzez odniesienie do cen z roku bazowego (np. roku 2009), przez co wpływ inflacji na wynik analizy zostaje wyeliminowany.
Warto pamiętać, że ten miernik makroekonomiczny należy rozpatrywać zawsze w pewnym kontekście, ponieważ nie ukazuje on np. jakości życia czy wpływu rozwoju na środowisko, a także nie uwzględnia bezpośrednio zmiennych takich jak np. poziom edukacji czy ochrony zdrowia. Dlatego PKB nie powinien być jedynym czynnikiem branym pod uwagę – dobry obraz można osiągnąć np. poprzez zestawienie go z tzw. wskaźnikiem rozwoju społecznego (HDI – Human Development Index).
Bezrobocie
Stopa bezrobocia to kolejny ważny wskaźnik makroekonomiczny. Obliczana jest na podstawie procentowego udziału bezrobotnych (tj. zarejestrowanych jako osoby poszukujące pracy) w ogólnej liczbie osób czynnych zawodowo – jest to stopa bezrobocia rejestrowanego. Czasem jest to też relacja osób bezrobotnych do liczby ludności w wieku produkcyjnym.
Przyjmuje się, że im mniejsze jest bezrobocie, tym stabilniejszy i szybszy staje się rozwój gospodarczy. Niska stopa bezrobocia wpływa na wyższe obroty spółek giełdowych, a także ich bogacenie się. Wysoka stopa bezrobocia zwiększa natomiast inflację, hamuje rozwój gospodarki i wiąże się z zatrzymaniem wzrostów gospodarczych, a nawet recesją.
Bezrobocie w praktyce nigdy nie wynosi 0%. Nie byłaby to zresztą sytuacja korzystna – bardzo niskie bezrobocie może oznaczać niedobory na rynku pracy i wyższe koszty zatrudniania pracowników, co przekłada się na wzrost cen finalnych produktów. Idąc tym tokiem rozumowania, przez wiele lat przyjmowano odwrotną zależność pomiędzy bezrobociem a inflacją (w teorii ekonomii obrazuje to tzw. krzywa Philipsa). Obecnie odchodzi się od tego modelu, tym niemniej może on być cennym narzędziem w rozważaniach makroekonomicznych.
Indeks CPI
Indeks CPI (Consumer Price Index) to podstawowy wskaźnik makroekonomiczny, który obrazuje, w jakim momencie jest obecnie rynek i jaki jest stan gospodarki. Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych jest ważny dla traderów z kilku względów.
Po pierwsze, jest najpopularniejszą miarą inflacji i deflacji. Ponadto na podstawie CPI oblicza się realną wartość wynagrodzeń, rent, emerytur oraz podejmuje bieżące decyzje gospodarcze. Dzięki wyliczeniom wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych można zbadać, jak wzrosły lub zmalały ceny towarów i usług, co w połączeniu z danymi dotyczącymi inflacji bazowej daje możliwość analizy trendów w ruchach cen.
Produkcja przemysłowa
Indeks produkcji przemysłowej to dane związane z aktywnością przemysłu w określonych okresach. Indeks wskazuje przychody ze sprzedaży wyrobów, robót i usług w cenach realizacji, czyli bez podatku od towarów i usług, pomniejszone o podatek akcyzowy.
Indeks dotyczy sektora przemysłowego, górniczego i energetycznego. Ukazuje więc dość dokładnie dynamikę zmian, jakie zachodzą w produkcji. Warto dodać, że jest to jeden z podstawowych wskaźników gospodarczych do prognozowania szybkości rozwoju gospodarki.
Stopy procentowe
Wskaźnik pokazujący, jaki jest koszt pieniądza w czasie – tj. ile kosztuje użytkowanie kapitału przez określony okres. Stopy procentowe są pośrednio ustalane i kontrolowane przez banki centralne (w tym Narodowy Bank Polski), które prowadzą tzw. politykę pieniężną poprzez ustalanie tzw. stóp referencyjnych, stóp rezerwy obowiązkowej oraz poprzez prowadzenie operacji otwartego rynku.
Stopy procentowe często określa się kosztem kapitału – to koszt wyrażony procentowo od pożyczonej sumy i mierzony w ujęciu rocznym.
Zmiany stóp procentowych przekładają się na rynki finansowe. Kiedy stopy rosną, rynek wykazuje tendencje zniżkowe. Gdy spadają – rynek się odbija (więcej inwestycji, większa możliwość finansowania długiem, ogólny wzrost aktywności gospodarczej).
Wśród podstawowych wskaźników makroekonomicznych wymienia się także sprzedaż detaliczną, bilans płatniczy czy politykę fiskalną prowadzoną przez rządy państw.
Chcesz pogłębiać wiedzę dotyczącą rynków i inwestowania? Dołącz do programu AvaTrade School. Znajdziesz tam darmowe materiały dotyczące inwestycji oraz wiele cennych rad ekspertów.
Powyższa informacja stanowi publikację handlową i jest upowszechniania w celu promocji usług świadczonych przez Ava Trade EU Ltd.