VIX indeks, czyli indeks zmienności, zwany jest też wskaźnikiem strachu. Gdy wzrasta, rośnie też niepokój traderów. Dowiedz się dlaczego.

Indeks VIX – co to jest i na czym polega indeks zmienności?

Indeks VIX często określany jest wskaźnikiem strachu. Wprowadzono go na rynek w latach 90. Stanowi miarę zmienności na amerykańskiej giełdzie. Nie da się go kupić ani sprzedać, ale można nim handlować za pomocą instrumentów pochodnych. Co konkretnie odzwierciedla VIX index i co on mówi inwestorom?

Co to jest VIX index?

Indeks VIX (ang. volatility index) został opracowany przez Chicago Board Options Exchange (CBOE). Co to jest volatility index i od czego zależy? VIX odzwierciedla oczekiwania rynku co do prognozowanej zmienności indeksu S&P 500. Oblicza się go na podstawie cen opcji na wspomniany indeks i wyraża w procentach. Jeśli wartość VIX rośnie, prawdopodobnie indeks S&P 500 spada – i odwrotnie.

Wartość indeksu zmienności VIX poniżej 20 punktów procentowych oznacza stabilność. Gdy zaś wzrasta powyżej 30 punktów, jest to sygnał, że zmienność cen jest duża.

VIX index wzrasta zazwyczaj w momencie, gdy na rynku panuje zamieszanie, a ceny spadają. Z tego powodu index VIX bywa nazywany indeksem strachu.

Indeks zmienności na rynku – co oznacza volality?

Volality – co to jest? Termin ten w dosłownym tłumaczeniu oznacza nieprzewidywalność czy niestabilność. W ujęciu rynkowym jest to zmienność. Obrazuje ona, o ile i jak często zmienia się cena danego instrumentu finansowego w czasie.

Jaka występuje zależność między indeksem VIX a zmiennością? Jeżeli zmienność jest wysoka i ceny na rynku rosną szybko i znacznie – wartość indeksu także wzrasta. Natomiast w przypadku gdy zmienność jest mała, czyli nie ma znaczących ruchów cen, wartość VIX spada.

Dla przykładu: akcje, których cena wzrasta lub spada o 1 punkt procentowy dziennie, charakteryzują się większą zmiennością niż instrumenty, których wartość waha się o 0,5 punktu procentowego. To zaś prowadzi do wniosku, że inwestycja w te aktywa może być mniej ryzykowna. Im zaś większa zmienność, tym bardziej wzrasta ryzyko.

Zmienność historyczna i zmienność implikowana

Zmienność na rynku mierzy się na różne sposoby:

1. Pierwszy z nich polega na cofnięciu się do danych historycznych. Ustala się pewien przedział czasowy i bada, jak w tym okresie zmieniała się cena danego instrumentu. W ten sposób określa się zmienność historyczną.
2. Druga metoda pozwala na ustalenie zmienności ukrytej, zwanej także implikowaną. W tym wypadku spogląda się w przyszłość na podstawie cen opcji na dany indeks. Wskazują one, jakie są oczekiwania inwestorów co do przyszłych ruchów cenowych.

Analiza tych wartości pozwala zmierzyć oczekiwania i na tej podstawie określić zmienność. Indeks VIX wylicza się właśnie dzięki zmienności implikowanej.

O czym mówi indeks VIX inwestorowi?

Pomiędzy wartością VIX (volatility index) a stopą zwrotu z akcji istnieje pewien związek. Jeżeli wskaźnik VIX rośnie, indeks S&P 500 prawdopodobnie spada. Powodem tego są obawy i niepokoje wśród inwestorów. Inwestycje w akcje są w takich chwilach mało opłacalne, ponieważ kapitał odpływa z ryzykownych aktywów.

Gdy zaś indeks zmienności spada, S&P 500 prawdopodobnie rośnie. Wśród inwestorów panuje niewielka niepewność, łatwiej także uzyskać zysk.

Nie zawsze jednak wzrost wartości VIX zapowiada spadki na rynku. Bywa również tak, że zmienność pozostaje na niskim poziomie, ale ceny pikują. Zazwyczaj największą zmienność cen wywołują wydarzenia o dużym znaczeniu gospodarczym lub politycznym, np. wojny czy globalne kryzysy.

Dlaczego VIX nazywa się indeksem strachu?

Indeks strachu to inna, często stosowana nazwa dla volatility index. Co to jest i skąd wzięło się to określenie?

Ma ono związek z psychologią inwestowania. Strach na rynku często prowadzi do paniki, która wywołuje gwałtowne reakcje inwestorów. Im bardziej uczestnicy rynku panikują, tym gwałtowniej wzrasta poziom indeksu VIX. Traderzy spodziewają się bowiem spadów cen.

Jak handlować indeksem VIX?

W przypadku handlu indeksem VIX inwestora nie musi interesować wycena S&P 500. Zarówno spadek, jak i wzrost ceny tego indeksu stwarza możliwości inwestycyjne. Należy pamiętać, że handel ten ma charakter spekulacyjny.

Trader może zająć pozycję długą lub krótką. To, którą wybierze, będzie zależało od jego oczekiwań:

Pozycja długa

Pozycję długą można zająć, gdy na rynku panuje niepewność. W takiej sytuacji trader zakłada, że indeks S&P 500 zostanie przeceniony, np. wskutek informacji politycznych lub innych ważnych wydarzeń na świecie.

Jeśli założenie okaże się prawidłowe i zmienność na rynku wzrośnie, inwestor osiągnie zysk. Jeżeli zaś zająłby pozycję długą, a zmienność pozostałaby na poprzednim poziomie, prawdopodobnie pojawiłaby się strata.

Pozycja krótka

Gdy inwestor zajmuje pozycję długą, spekuluje, że wycena S&P 500 wzrośnie, a tym samym zmienność na rynku będzie niewielka. Traderzy działają w ten sposób w momencie, kiedy sytuacja ekonomiczna jest stabilna, a stopy procentowe niskie.

Trader, zajmując w takim momencie pozycje krótką, uznaje, że ceny będą dalej rosły, a zmienność będzie wciąż niska. Krótka pozycja jest jednak ryzykowna, ponieważ w każdej chwili mogą pojawić się wieści ze świata, które wywołają wśród uczestników rynku panikę.

Chcesz wiedzieć więcej? Zarejestruj się na AvaTrade School i skorzystaj z darmowej platformy e-learningowej!